M. over haar bijzondere reis naar herstel

Die wachtlijst zag ze niet langer zitten. Ze had nu hulp nodig en zo besloot M. naar Afrika af te reizen voor een hersteltraject. Een bijzondere reis, letterlijk en figuurlijk. Drie maanden werden achttien maanden, om haar hardnekkige eetstoornis te verbannen. Ze ging de confrontatie aan en nam de tijd voor haar herstel. En met succes. Openhartig deelt M. haar ervaring, uit eigen persoon.

You have a choice. Either you choose for faith or you choose for fear. But it is your decision!

“Achttien maanden lang, zo’n 14.000 km verderop. Ik heb het gedaan. Toen ik op 8 april 2019 naar Kaapstad vloog, had ik geen idee. Geen idee wat me zou overkomen, geen idee hoelang en geen idee of het een succes zou zijn, of niet. Misschien zelfs geen idee of ik het zou overleven…

Ik ben M., 26 jaar jong en herstellende van een eetstoornis. Sinds oktober 2020 ben ik terug in Nederland, na een hele lange reis in het buitenland. En dat was niet zomaar een reis, maar een gevecht tegen mijn eetstoornis.

Hoe het misging op het hbo

Sinds de jaren op de middelbare school ben ik onzeker geweest over mijn gewicht. Altijd vergeleek ik mezelf met vriendinnen en het sporten was nooit genoeg. Toch had ik een gezond gewicht en ben ik eerst geslaagd voor de havo en later voor het hbo. Na de havo heb ik via omwegen toch gekozen voor de opleiding Voeding & Diëtetiek aan de Haagse Hogeschool. Daar ging het mis. De combinatie van alle theorie over voeding, diëten, afvallen en mijn onverwerkte trauma en stressvolle leven zorgden ervoor dat mijn eetstoornis en ook mijn codependency de kop opstaken. Ik had zelf geen idee. Ik heb mij lang kunnen verschuilen achter het feit dat ik weet wat ik doe, want ik ben diëtist. Ik val af voor mijn gezondheid en ik sport, want dat is gezond. Lang bleef dat goed gaan, tot mijn omgeving zich zorgen begon te maken. Ik viel ‘toch wel veel af’ en ik ‘leek toch wel obsessief’.

Ondertussen werkte ik fulltime als diëtist bij Careyn. Ik hielp mensen met een eetstoornis, schreef drinkvoeding en sondevoeding voor, maar vergat mezelf. Het boeide me allemaal niet. Ik moest en zou dat streefgewicht halen. Dat streefgewicht werd altijd weer aangepast. Nog lager, nog lager, nog ‘beter’ en nog dunner. Ziek. Ik zie nu in hoe ziek dat was en hoe verslavend dat was. Een paar maanden later zat ik op de bank: ziektewet. Niks te doen. Tenminste, het hardlopen ging dan door. En ik woonde weer bij mijn ouders. Ik was mezelf kwijt. Compleet kwijt. Ik voelde geen emoties meer. Het enige wat ik kon was schreeuwen, boos worden en totaal in paniek zijn. Het leek dan om die avocado of die boterham te gaan. Nu weet ik dat het meer was: trauma en pijn.

“8 april 2019: ik zwaaide, zij huilden”

Zoals helaas velen anderen in Nederland, stond ik op een wachtlijst voor behandeling. Maandenlang. Het leken wel jaren. Met de week ging ik achteruit. Elke week bij de huisarts op de weegschaal. Moe was ik. Uitgeput. Mijn ouders te bang om mij te verliezen. Ik zat in een totale obsessie. Ik stond op met mijn eetstoornis en ik ging ermee naar bed. Niets kon het stoppen. Tot ik via het JIJ-huis in Rotterdam een meisje sprak die mij vertelde dat er hulp bestond in Afrika. Hoe vertel ik dat mijn ouders? Mijn ouders waren radeloos, mijn hele omgeving was radeloos. Toen zij hoorden van Kaapstad, waren ze meteen IN! Het probleem was alleen dat dit niet vergoed werd vanuit de Nederlandse zorgverzekering. Een wonder gebeurde: crowdfunding voor Mariëtta! Binnen een week (écht waar) was er zoveel geld dat ik voor drie maanden naar Imani kon. Ik ging. Het was 8 april 2019 en het avontuur begon. Ik zwaaide. Zij huilden.

Imani is een eetstoorniskliniek in Kaapstad. Hier kun je eigenlijk altijd meteen terecht zonder wachtlijst. Ik kwam binnen in een groep van ongeveer tien mensen, waaronder drie Nederlanders. De spreektaal is Engels. Als ik er nu op terugkijk, lijkt het wel wazig. Ik was er wel, maar ik was er niet. Hoe ik het gedaan heb? Soms vraag ik mij echt af hoe. Toch voelde ik mij meteen thuis. Het is een warm huis, warme begeleiders en een heel goed samenwerkend team van counselors.

De kracht van samenwerken

In het begin was het fulltime therapie, van maandag tot en met vrijdagavond. Later werd dat minder. Groepstherapie, individuele therapie, meetings, van alles! Aan het eind van de dag was ik versleten. In het weekend hadden we meer rust en konden we ook op stap naar het park, koffiedrinken, of naar het strand. De groep veranderde regelmatig. Mensen vertrokken en nieuwe mensen kwamen. Toch bleef het een groep. Wat ik zo fijn vond aan de groep, of met een groep zijn, is de samenwerking. Ook al is het uiteindelijk een strijd die je zelf moet voeren, het met elkaar doen maakt het makkelijker. Of het nou een knuffel was, een gesprekje in de tuin, of soms ook de ‘harde’ liefde: confrontatie. Het was nodig om mij te brengen waar ik nu ben. Want soms zag ik het zelf niet. Ik zag niet waar ik mee bezig was en hoe erg het was. De zogenaamde ontkenningsfase. ‘Ik heb geen probleem, zo erg ben ik niet, ik hoef hier niet te zijn.’

Verantwoordelijkheid nemen

Een eetstoornis is een verslaving (en wordt in Imani ook zo behandeld). Het niet kunnen stoppen, het manipuleren, de ontkenning en de pijn. Door het zo te zien, heb ik veel geleerd. Dit schreef ik op 31 mei 2019 op mijn verjaardag:

Wat heb ik geleerd dit jaar? Dat mijn leven verwoest is door de eetstoornis. Een leven in het donker, een tunnelvisie. Afvallen brengt geluk. Ik loog, manipuleerde, dacht alleen maar aan eten en sporten, was verslaafd aan goedkeuring, dat was mijn drugs. Ik moest op de weegschaal, hardlopen, restrictie in voeding, maar ook mijn OCD en people pleasing was mijn verslaving, is mijn verslaving. Niks doe ik goed genoeg, de lat ligt veel te hoog. Maar vandaag heb ik een keuze. Een keuze voor herstel. Verantwoordelijkheid. Voor mezelf en voor mijn toekomst.

Dat heb ik moeten leren. Het is MIJN verantwoordelijkheid. Mijn gedrag is mijn verantwoordelijkheid. Wat ik heb gedaan in mijn eetstoornis is mijn verantwoordelijkheid. Natuurlijk doet dat pijn en heb ik lang rondgelopen met schaamte en spijt. Ik zie in hoeveel ik heb gelogen, mensen pijn heb gedaan. Maar herstel geeft een opening. Herstel geeft leven. Herstel geeft licht. Licht naar de toekomst en een toekomst van zoveel vrijheid. Ik voel me nu vrij van die dwang om te sporten, die dwang om het perfect te moeten doen en die dwang om veganist te zijn, of wat dan ook. Het was een lange weg. Een weg waarvan ik dacht dat die drie maanden zou duren, zijn achttien maanden geworden. Het advies moest aangepast worden, omdat bleek hoe sterk mijn eetstoornis was, hoeveel dingen ik moest verwerken en omdat ik het verdiend heb. Zo zie ik het nu. Ik was het waard.

“Ik had die ruimte nodig”

Hoe gek het ook klinkt, deze tijd heb ik nooit willen missen. Het was pijnlijk, het was zwaar. Ik miste mijn vrienden en familie in Nederland. Maar elke keer werd het me weer gezegd: ‘ook al moeten zij jou missen en jij hen, het is een korter gemis dan wanneer je was overleden aan je eetstoornis.’ De tijd heb ik gebruikt om te vechten voor mijn leven en mijn toekomst. Ik had die ruimte ook nodig. Ik moest even helemaal uit dat wereldje in Nederland. Dat wereldje van obsessie, herinneringen, pijn, maar ook familiesystemen. Het is juist goed voor mij geweest die afstand te hebben en compleet op mijzelf te kunnen focussen. En eerlijk? Dat missen van vrienden en familie werd ook gemakkelijker en veranderde in vertrouwen. Vertrouwen dat ik ze weer ga zien: beter, gezonder en als de echte Mariëtta. En dat was wederzijds. Ik besefte mij elke keer weer: ‘zoals het was, kan het niet meer zijn.’ Dat was een acceptatieproces met veel boosheid en pijn, maar het heeft mij ook verder geholpen. Daardoor kon ik het oude leven loslaten en had ik motivatie om aan de slag te gaan en te blijven vechten. Ik kon zo uitzien naar het ontmoeten van familie en vrienden in Nederland, een nieuw begin in Nederland en weer te leven. Echt te leven.

“Ik leef als nooit tevoren”

Een wonder is gebeurd. Ik leef. Ik leef als nooit tevoren. Sinds oktober 2020 weer terug uit Kaapstad. Ik woon op mezelf, ik werk als kraamverzorgster en ik geniet. Ik geniet van ijsjes, ik geniet van met vriendinnen zijn en ik geniet van alles wat herstel mij heeft gegeven. Deze eetstoornis is vreselijk. Eng, ruw en dodelijk. Ik wil niet meer terug. Het doet me pijn om te weten en te zien wanneer iemand nog in een eetstoornis zit. Juist omdat ik weet dat er nu een andere weg is. Die vrijheid van obsessie, het genieten van een kopje koffie en de vrijheid van leugens vooral. Een echt en oprecht leven. Ik ben zo dankbaar.

“Zie het als medicijnen om gezond te blijven”

Het blijft een gevecht voor mijn leven. Om in herstel te blijven moet ik nog dagelijks ‘acties’ doen. Ik doe meetings, ik doe mijn stepwork, ik zie elke week mijn counselor vanuit Kaapstad en ook mijn diëtist. Ik heb nog een voedingsplan, een bewegingsplan. Ik zie het als mijn medicijnen om mij gezond te houden. Ik zie het niet meer als moeten, het is een onderdeel van mijn leven geworden. En kijk hoeveel het me al heeft gebracht! Ik begin dag voor dag steeds meer van mezelf te houden en mezelf te accepteren. Ik werk, ik eet en ik heb zoveel dankbaarheid. Dat gaat met up en downs. Het leven is niet perfect, maar het leven is het waard. Ook voor jou. Ik een wonder? Ja. Maar zo ben jij er ook één!”